Het ‘nieuwe leren’ is niets nieuws
Dinsdag heb ik op school weer portfoliogesprekken gehouden met leerlingen van mijn mentorklas. Dat is genieten geblazen. Samen op zoek naar talenten en leerdoelen. Waar ben je goed in en wat wil je leren. Het portfoliogesprek maakt de leerling bewust en vergroot het zelfvertrouwen. Op de langere termijn vergroot het het inzicht in het leerproces. Het leert de leerling leren.
Het portfoliogesprek is een onderdeel van het zogenaamde ‘nieuwe leren’. Bij competentiegericht leren bepaalt de leerling voor een (groot) deel zijn eigen curriculum, afhankelijk van de individuele leerbehoefte. Als je iets al kan, dan hoef je het niet meer te leren is de gedachte. En als je ergens geen interesse in hebt en het is niet essentieel voor het diploma, waarom zou je het dan leren?
Het ‘nieuwe leren’ is de laatste jaren vaak negatief in het nieuws geweest. Alarmerende berichten komen vooral uit het MBO en het HBO. In het MBO wordt competentiegericht onderwijs in 2011 verplicht ingevoerd. De boze traditionele mannetjes van Beter Onderwijs Nederland geven er flink op af. Kortzichtige kritiek. Met het systeem is niks mis, de uitvoering laat wel vaak te wensen over. Maar dat heeft naar mijn overtuiging meer met de schaalgrootte van de onderwijsinstellingen te maken. In de wirwar van bureaucratie is elk gekozen onderwijsconcept gedoemd te mislukken.
De term het nieuwe leren is ook niet juist. Zeker niet als het gaat om competentiegericht leren. De Amerikaanse onderwijskundige John Franklin Bobbitt schreef in 1918 The Curriculum: a summary of the development concerning the theory of the curriculum. Hij stelde daarin dat het individu en zijn leerbehoefte centraal zouden moeten staan bij het leren. Helemaal mee eens. Het is een idiote gedachte dat alle dertig leerlingen in een klas dezelfde leerbehoefte zouden hebben. Toch gaat het traditionele onderwijs daar van uit. Allemaal dezelfde hoofdstukken uit hetzelfde boek in dezelfde tijd afmaken; dezelfde toetsen met dezelfde wijze van beoordeling. Het scheelt echt niet zo veel met de video van Pink Floyd. Het ‘nieuwe leren’ mag dan niets nieuws zijn, het oude leren is wel heeeeel oud.