Nummerrrrrrr één (een een) van de TOXS 31
Alternatief voor Top2000? Dirk Zijn gaat het jaar 2010 uit met de TOXS 31 hitlijst. De beste muziek allertijden volgens popprofessor Patrick Oxsener.
Het is wel zo’n beetje op. Na dertig liedjes ben ik volledig door mijn superlatieven heen. Ik had dit stukje eigenlijk af willen doen met een dooddoener als ‘woorden schieten tekort’ en dan hup, filmpje eronder en klaar. Maar dat zou slap zijn. Als je mooie woorden over hebt voor al die andere nummers, waarom dan niet voor de beste popsong aller tijden? Maar goed, nu weet ik dus niet hoe ik in godsnaam moet uitleggen waarom dit liedje boven al die andere meesterwerkjes uitsteekt. Laat ik een poging doen. Waar sommige mensen stemmen in hun hoofd horen, daar hoorde Beach Boys-bandleider Brian Wilson muziek. De arrangementen die hij schreef waren in feite directe transcripties van de geluiden die door zijn hoofd spookten. Toen hij halverwege de jaren zestig zijn depressies te lijf ging met een nieuw goedje genaamd LSD, zorgde dat ervoor dat de muziek in zijn hersenpan steeds grootsere en vreemdere vormen begon aan te nemen. Langzaam liet Wilson alle poplogica los, om zich volledig te laten leiden door zijn hersenschimmen. Als je God Only Knows probeert te ontleden, zul je dan ook werkelijk niks vinden dat maar in de verste verte lijkt op een ander popnummer. De arrangementen en het instrumentarium zijn eerder klassiek dan rock & roll – er kwam in de studio geen Beach Boy aan te pas, alleen huurlingen – en ook de akkoordenschema’s waren (en zijn) voor popmuziek ongekend. Maar hoor je dat ook als je gewoon oppervlakkig luistert? Nee. Dan ligt God Only Knows juist zo ontzettend prettig in het gehoor dat je (nou ja, ik) ‘m het liefst de hele dag door zou willen draaien. En daar zit ‘m de kunst. In de renaissance waren er componisten die dachten dat de Heilige Graal geen beker was maar een muziekstuk, dat met behulp van wiskundige formules geschreven zou moeten worden. Lijkt me nogal onzin: alsof je muzikale creativiteit kunt vangen in wiskunde. Maar toch, als ik God Only Knows hoor… Het is algemeen bekend dat Brian Wilson een pure gevoelsschrijver was, anders zou je bijna gaan denken dat die perfecte samensmelting van ongehoorde arrangementen, de zo vertrouwd klinkende melodie, de hartverwarmend mooie tekst van Tony Asher en de hemelse zang van Brian’s broer Carl Wilson het resultaat is van keiharde hoge wiskunde. God Only Knows als enige echte Heilige Graal, ik zou er prima mee kunnen leven.