DirkZijn

Vandaag staat in Trouw dat het lerarentekort in het voortgezet onderwijs meevalt. Artikel hier. Nogal misleidend. Er is, onder andere dankzij de crisis, slechts een piepkleine opleving. De zekerheid van een vaste baan in het onderwijs trekt mensen aan. Als de economie weer herstelt, vertrekken er weer net zo hard mensen uit het onderwijs. De problemen worden nog steeds zwaar onderschat.

In 2007 deed de commissie-Rinnooy Kan onderzoek naar het dreigende lerarentekort. Artikel in Trouw: „Hoe meer cijfers ik te zien kreeg, hoe zenuwachtiger ik werd”, zegt Alexander Rinnooy Kan. (…) Rinnooy Kan is geschrokken. „Stel je voor, binnen zes à zeven jaar vertrekken in het voortgezet onderwijs drie van de vier leraren. En het aantal dat van de opleidingen komt, is bij lange na niet genoeg om die gaten op te vullen.”
Ja, fijn, maar dat wisten we toen ook al. Zoals Alexander Rinnooy Kan het zelf verwoordde: „Er zijn de afgelopen vijftien jaar goede rapporten geschreven met goede ideeën. Maar het is buitengewoon treurig om te zien hoe weinig dat heeft opgeleverd.”
En dus verzon de commissie-Rinnooy Kan een nieuwe list. Het moet namelijk aantrekkelijk worden om carrière te maken binnen het onderwijs. Bravo! De spijker op zijn kop. Tenminste, dat dacht ik eerst. Ik hoopte op ruimte en budget voor persoonlijke ontwikkeling en taakdifferentiatie. Maar helaas. Het gaat bij het advies van de commissie om de koppeling van salaris aan het opleidingsniveau. Achterlijk en traditioneel plan. Wat heb ik aan een academische opleiding in de onderbouw van het VMBO. Ik kan een heleboel zinvolle scholing bedenken, maar ik ga daardoor, volgens het advies van de commissie-Rinnooy Kan, niet vooruit in salaris. Een eersteklas academicus die les geeft in de bovenbouw van het VWO is kennelijk meer waard dan een eersteklas pedagoog die kan omgaan met de problemen binnen de VMBO-populatie. Of is het de bedoeling dat alle ervaren en bijgeschoolde docenten les gaan geven op Havo en VWO scholen? En dat alle onervaren HBO-afgestudeerden beginnen in het VMBO?

Het advies van de commissie wordt nu zo’n beetje uitgevoerd. Het gaat er zeker niet voor zorgen dat het dreigende lerarentekort wordt afgewend. De docenten moeten de bijscholing zelf financieren. Er wordt geen tijd en geld beschikbaar gesteld om een vervolgopleiding te doen. Naast een fulltimebaan is het niet te doen. En als je de studie hebt afgerond is er geen garantie op een hoger salaris. Ik ken niemand die vanwege uizicht op een hoger salaris overweegt om een vervolgstudie te beginnen.

De cijfers zijn niet veranderd. De babyboomers gaan de komende vijf jaar met pensioen. De lerarenopleidingen leveren – nog steeds – veel te weinig docenten om het gat te vullen. De crisis komt snel en hard, en de politiek kijkt er naar en doet niets.

Maar elk nadeel heb z’n voordeel. Als er straks een tekort aan docenten is, zal er noodgedwongen worden gebroken met oude tradities en komt er eindelijk beweging in het instituut voortgezet onderwijs. Wie weet, wegen de voordelen van het lerarentekort wel op tegen de nadelen.